Rəsul Rza haqqında
məqalələr, çıxışlar
|
| Abbas Zamanov "Hər ulduzun yeri var” |
"Şairəm, əsrimin ainəsiyəm",
— bu misranı Sabir özü barəsində yazmışdır.
Lakin həmin sözlər eyni zamanda dahi şairin
sənətin yüksək vəzifəsi, müqəddəs
amalı haqqında xələflərinə vəsiyyətidir.
Ömrünün 70 yaşına çatmış
xalq şairi, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
Rəsul Rzanın uğurlu yaradıcılıq
taleyi, yaşadığı zamanın ictimai-siyasi
hadisələrini, bədii bioqrafıyasını
kommunist şair ilhamı ilə vəsf edən zəngin
poeziyası buna ən yaxşı misaldır.
Əlli illik yaradıcılıq yolu
— beşilliklərdən, sosializm quruculuğunda
gedən döyüşlərdən, əsrin səsinə
səs verən yeni ədəbiyyat uğrunda mübarizə
aparanların sıx sıralarından, Böyük
Vətən müharibəsi cəbhələrindən,
sülh və əmin-amanlıq arzusu ilə çırpınan
milyon-milyon ürəkdən keçən şair
Rəsul Rza həmişə həyatla birlikdə
addımlamış, sosialist varlığından
öyrənmiş və öyrəndiklərini
şer dilinə çevirərək oxucularına
da öyrətmişdir.
Rəsul Rzanın 30-cu illərin başlanğıcında
qələmə aldığı ilk şerlərindən
birində oxuyuruq:
Mübarizə bu gün də var,
yarın da,
Mən də onun ən ön
sıralarında
Yenilik ilə köhnəliyin əlbəyaxa olub
ölüm-dirim mübarizəsi apardığı
bir zamanda yazılmış bu misralar gənc şairin
həyat manifesti idi ki, o bütün yaradıcılığı
boyu bu manifestə sadiq qalmış, döyüşkən
bir şair, həmişə axtaran bir novator kimi
şöhrət tapmışdır.
Rəsul Rza heç vaxt həyatın sadəcə
müşahidəçisi, hadisələrin "bitərəf
nazimi" olmamışdır. Rəsul həmişə
həyatın inkişaf istiqamətlərini qabaqlamış,
onlara müdaxilə etmiş, oxucularına gələcəkdən
xəbər vermişdir. Bu xüsusiyyətlərinə
görə o, poeziyamızın tarixinə mütəfəkkir
bir şair kimi daxil olmuşdur.
Ədəbiyyatların tarixindən tanıdığımız
bütün həqiqi novatorlar kimi, Rəsul Rza da
klassik irsə bağlı sənətkardır.
Rəsul poeziyasında Nizamidən gələn fəlsəfi
bir duz, Nəsimidən gələn qeyrət, Füzulidən
gələn insani sevgi, Sabirdən gələn öldürücü
gülüş və nifrət vardır. Rəsul
Rza poeziyasında Vaqif şuxluğu, Vidadi kədəri,
Hadi narahatlığı vardır. Rəsul Rza klassik
poeziyamızın gözəl ənənələrini
davam və inkişaf etdirən əməlpərvər
söz ustasıdır. Rəsul Rza sosializm ideyalarının
həqiqətə çevrildiyi sovet dövrünü
tərənnüm edən bugünkü poeziyamızın
canlı klassikidir.
